Derinlik - Netleme - Pozlama

ALAN DERİNLİĞİ

Basit olarak fotoğraftaki net görünen alana alan derinliği denir. Net görünen alan fazla ise alan derinliği çoktur, net alan görselliği az ise alan derinliği sığ olarak tabir edilir. Örnek olarak portre çekimlerimizde net alan derinliğimizi azaltarak (Küçük F değeri) modelimizi arkadaki planın karmaşıklığından kurtarırız, manzara türü çekimlerde ise tüm alanın net çıkması için net alan derinliğimizi arttırırız (Büyük F değeri).Arka planın flu olması, çektiğimiz objeyi veya kişileri ön plana çıkaracağı için, bu özellik portre ve makro fotoğraflarda tercih edilen görselliktir.

Alan Derinliği Hangi Faktörlere Bağlıdır?

1- Diyafram açıklığı

Alan derinliğinin bağlı olduğu etkilerden biri diyaframın açıklığıdır. Açık diyafram (F değerinin küçük olması), arka plandaki objelerin daha flu olarak çıkmasıdır. Açık diyaframın dezavantajı ise, genellikle açık diyafram değeri yüksek olan lenslerde keskinliğin daha az olmasıdır.

2- Odak Uzaklığının Resme Etkisi

Kullanılan lensin odak uzaklığı alan derinliğiyle ilgilidir. Lensin odak uzaklığı arttıkça net alan derinliği de azalır. Lensiniz ne kadar fazla odak uzaklığına sahip ise (Örneğin 135mm f2, 200-300mm f2 gibi) daha az alan derinliğine sahipsiniz demektir.

3- Objenin Makineye Uzaklığının Netlemeye Etkisi

Makinemizin netlemek istenen objeye yakınlığına göre alan derinliği de değişir. Objeye yaklaşmamız alan derinliğini azaltır, bu ise fazla flu alan elde etmek anlamına gelir. Özellikle manzara fotoğrafı çekerken uzakta olan nesneler kadar yakında olan nesnelerin de mümkün olduğunca net olmasını isteriz. Bunu pratikte uygulayabilmek için odaklamayı nereye yapacağımız önemlidir. Doğru mesafeyi tespit için hiperkofal mesafeyi tayin etmek önemlidir.

Nedir Hiperfokal mesafe?

Hiperfokal mesafe, makinemizin önündeki tüm nesnelerin mümkün olduğunca kabul edilebilir ölçülerde net çekilebildiği ve aynı zamanda azami alan derinliğini sağlayan mesafe olarak tanımlanabilir. Daha basit anlatım ile, azami alan derinliğini elde edebilmek için çekeceğimiz nesneye odaklama yapmanız gereken noktadır. Genel, pratik bir kabul olarak bu alan derinliğinin 1/3 lik kısmı netleme düzleminin ön tarafında, 2/3 lik kısmı netleme düzleminin arka tarafındadır. (Tam olarak doğru olmasa da pratik kullanım için bu kabul idealdir.)

Netleme Uzaklığı ve Görüş Açısı

Netleme uzaklığı veya netleme uzaklık aralığı çok önemli olan iki özelliği belirler: büyütme ve görüş açısı. Daha uzun netleme uzaklıkları daha yüksek büyütme oranlarına, daha kısa netleme uzaklıkları ise daha küçük büyütme oranlarına karşılık gelir. Kısa netleme uzaklığına sahip geniş açılı lenslerin büyütme oranı düşük olur, yani kareyi ortalama büyüklükteki bir nesneyle doldurmak için nesneye fiziksel olarak yaklaşmanız gerekir. Ancak bu, uzaktan çekim yapmadan kareyi büyük nesnelerle doldurabileceğiniz anlamına da gelir. Uzun netleme uzaklığına sahip telefoto lensler yüksek büyütme oranına sahiptir, yani kareyi fotoğraf makinesinden uzakta olan nesnelerle doldurabilirsiniz."Görüş açısı" ise, fotoğraf makinesinin sensörünün fotoğraf makinesinin önündeki sahnenin ne kadarını yakalayacağını belirtir.

10-22 mm'lik lensler geniş açısı ile otel odası, şehir silueti, manzara çekimlerinde,
70-200 mm'lik (telefoto lens) lensler bir futbol maçında kafa topu mücadelesi gibi dış mekanlarda uzaktaki nesnelere zoom yapmak için,
50mm'lik (prime veya fixed lens) lensler kapalı mekan portre çekimleri için,
100mm'lik (makro) lensler çiçek, böcek gibi nesneye yaklaşıp daha fazla ayrıntı almak istediğimiz çekimler için kullanılabilir.

Sonuç olarak; resim oluşturmak için açı ve netleme mesafesi ortak parametrelerdir. Biri artarken diğeri düşmektedir. Eğer daha geniş açılı bir kare almak istiyorsak, netleme uzaklığı daha düşük bir lens, zoom yapmak istiyorsak netleme uzaklığı yüksek bir lens kullanmalıyız. Ancak bu durumda da açı ve doğal olarak alan derinliği oldukça dar olacaktır.

Pozlama

Resmi oluşturmak için alınan ışık miktarı diyaframın açıklığına, enstantaneye ( ayni süresine) ve ISO değerine bağlıdır.

ISO değeri yüksek ışıkta düşük, az ışıkta yüksek tutulmalıdır. Bu sensörün ışığı olan hassasiyetini belirler. Yüksek ISO değeri resmin kalitesini olumsuz etkiler
Diyafram açıklığı F değeri ile belirlenir. Ancak burada 1/F formülasyonu olduğu için ters bir orantı vardır. F değeri ne kadar arttırılırsa diyafram açıklığı o kadar azalır. Bu da o kadar fazla alan derinliği yani net alan demektir. Diyaframın açık olmaması içeri az ışık alınması anlamına gelir.
Enstatane diyaframın açıklığına bağlı olarak içeri alınacak ışığın süresini belirler. Yine 1/Enst. formülasyonu ile ters orantı vardır. Bu değer saniyeye denk düşer. Yani 1/10 enstantane değeri, 1/10sn boyunca diyaframdan ışık alınması anlamına gelir.

Resmin oluşması için ışığın sensör üzerine en nominal değerde düşmesi gerekmektedir. Bu nedenle çekilecek nesnenin hareketli olmasına, arzulanan alan derinliğine ve parlaklığa göre tüm bu ayarlar sabitlenir.


Kaynak:

http://fotopanorama360.com/fotografta-alan-derinligi-nedir/

https://www.hakkiceylan.com/hyperfocal-distance-ya-da-hiperfokal-mesafe-nedir